Hoe er te komen ... en info over het meenemen van een fiets in Britse treinen

Veerboten
Dover is goed bereikbaar per veerboot vanuit Duinkerke of Calais. Dag en nacht vertrekt om de twee uur een boot uit Duinkerke, die twee uur later in Dover aankomt. Vanuit Calais kan in anderhalf uur naar Dover gevaren worden met een frequentie van een à twee keer per uur.
Wie liever vanaf Harwich in plaats van Dover wil gaan fietsen, neemt de dag- of nachtboot vanuit Hoek van Holland.

Het is mogelijk om de bootreis vlak voor vertrek in de veerhaven te boeken, maar de kans bestaat dat de eerstvolgende boot dan al vol is.
Het is zekerder en ook voordeliger om van te voren online te boeken en een uur voor de overtocht in te checken.
Zie voor dienstregelingen en boekingen:
♦ Duinkerke – Dover, zie www.dfdsseaways.nl
♦ Calais – Dover, zie www.dfdsseaways.nl of www.poferries.nl
♦ Hoek van Holland – Harwich, zie www.stenaline.nl

Kanaaltunnel
Wie via de Kanaaltunnel wil reizen, kan op twee manieren een fiets meenemen:
♦ in de eigen auto op de shuttle trein naar Folkestone, zie www.eurotunnel.com
♦ in een fietsbusje op de shuttletrein naar Folkestone (reserveer 10 dagen van tevoren), zie www.eurotunnel.com/uk/traveller-info/vehicles/bicycles

Op de fiets naar de veerhaven van Duinkerke
Duinkerke ligt vlakbij de Vlaamse kust, die goed bereikbaar is via bewegwijzerde fietsroutes, zoals de Vlaanderen Fietsroute, een 800 km lange rondrit door alle Vlaamse provincies.

In Frankrijk is in 2020 een fietspad (voie verte) voltooid langs de voormalige spoorweg tussen De Panne en Duinkerke. Vanaf Duinkerke is het nog minstens een uur fietsen naar de veerhaven, die een flink stuk ten westen van de stad ligt. In de gids staat een duidelijke routebeschrijving.

Met de fiets in de trein naar de boot
Van de veerhavens was Hoek van Holland het best bereikbaar per trein. Sinds 2017 is de spoorlijn van Rotterdam naar Hoek van Holland een metrolijn geworden. In het metromaterieel is weinig ruimte voor fietsen, maar buiten de spitsuren mogen ze gratis mee zolang er geen grote evenementen zijn (zie www.ret.nl/vraag-antwoord/de-reis/reisinformatie/algemeen-reisinformatie/mag-mijn-fiets-mee-in-de-bus-tram-of-metro.html)

Vanaf station Calais Ville is het 4,5 km fietsen naar de terminal voor de boten naar Dover.

De veerhaven van Duinkerke ligt echter in the middle of nowhere. Vanaf station Duinkerke moet nog 17 km gefietst worden. Of bijna 40 km vanaf De Panne, waar elk uur een trein uit de richting Gent/Antwerpen arriveert.

Zie de fietsgids voor een overzicht van treinverbindingen met fietsvoorzieningen vanuit Nederland en België.

London Paddington station

De fiets mee in Britse treinen

Wie geen tijd heeft om een rondje om het Kanaal te fietsen, kan ook heel goed per trein terugreizen. In Engeland kunnen fietsen gratis mee in de trein. Veel informatie over fietsen in Britse treinen is op de volgende sites te vinden:
www.willcycle.com/2022/01/25/bikes-on-trains-uk-2022
www.atob.org.uk/uk-bike-rail-restrictions

Voor langere treinreizen geldt: hoe eerder geboekt, des te lager de prijs. Op de reisdatum kan een treinreis dubbel zoveel kosten als een paar weken ervoor. Dit geldt overigens niet voor ritten met lokale treinen langs de kust tussen Weymouth en Dover (het voordeligst is om hier niet via Londen te reizen en bij stationsautomaten de optie ‘via Barnham’ aan te vinken).

In de zuidoostelijke kuststreek tussen Weymouth en Dover kan of hoeft voor fietsen geen plaats gereserveerd te worden. In treinen die plaatsen ten westen van Weymouth aandoen is de vraag naar fietsplaatsen vaak groter dan het aanbod, waardoor reserveren hier verplicht is (behalve in de stoptreinen tussen Exmouth en Plymouth).

Wie vanuit Zuid Engeland met de trein naar Harwich wil, ontkomt niet aan een uur fietsen tussen twee Londense stations.

Er zijn talloze spoorwegmaatschappijen in Groot-Brittannië. Een kaart die laat zien hoe het Britse spoornet over deze maatschappijen is verdeeld, is te zien op https://assets.ctfassets.net/e8xgegruud3g/36YY6h4UeBewt8mQRcmnbe/02f0e4a3d2f4f47a423b17d751304477/Train_Operator_Route_Map_Dec_22.pdf.  
 
In het gebied dat in deze gids wordt beschreven, rijden treinen van de volgende maatschappijen:
♦ Southeastern Railway in het gebied tussen Londen en Dover.
♦ Southern Railway in het gebied tussen Londen en de Kanaalkust van Ashford tot Portsmouth.
♦ South Western Railway in het gebied tussen Londen en de Kanaalkust van Portsmouth tot Exeter.
♦ First Great Western tussen Londen en de Kanaalkust ten westen van Exmouth, met een zijtak naar Weymouth.
♦ Cross Country Trains van Birmingham naar Bournemouth en Plymouth.
♦ Greater Anglia tussen Londen en Harwich (en het hele gebied ten noorden en oosten van Cambridge).
♦ C2C tussen Londen en alle stations op de noordoever van de Theems.
♦ Thameslink is een noord-zuidverbinding dwars door Londen (o.a. tussen Brighton en Cambridge)

Een overkoepelende website met dienstregelingen en links naar de websites van al die maatschappijen, is www.nationalrail.co.uk. Hier kunnen ook tickets worden geboekt. Fietsen kunnen in het algemeen gratis meegenomen worden in de treinen, behalve op werkdagen tijdens de ochtend- en avondspits rond Londen en Brighton. Ook moet op de lange trajecten ten westen van Londen en in intercitytreinen ten noordoosten van Londen plaats gereserveerd worden. Een andere online reisplanner, die soms handiger is dan nationalrail.co.uk, is https://redspottedhanky.com.
Tips van vakantiefietsers voor Britse treinen zijn te vinden op het wereldfietserforum: https://forum.wereldfietser.nl/viewtopic.php?f=27&t=5395.

Via Londen
Wie vanuit het zuiden of westen van Engeland naar Harwich wil reizen, zal via Londen moeten reizen; meestal van Paddington Station in het westen of Waterloo Sation in het zuiden naar Liverpool Street Station in het oosten. In een veilig tempo is het wel een uur fietsen van Paddington Station naar Liverpool Street Station. Ook de treinreis van Plymouth (of Exeter) naar Dover gaat via Londen. Dan moet van Paddington Station naar Victoria Station (afstand circa 5 km) worden gefietst.  Er kan langs redelijk autoluwe routes gereden worden waarvan gps-tracks beschikbaar zijn (deze zitten bij de andere gps-tracks van 'Fietsen rond het Kanaal deel 1', zie hier). Een goede fietsroute van Paddington naar Liverpool Street is ook te vinden op www.mapmyride.com/gb/london-eng/paddington-station-to-liverpool-street-s-route-23202212. Zelf een route uitstippelen in Londen kan met de online fietsrouteplanner https://london.cyclestreets.net.

Buiten de spitsuren mogen fietsen ook mee in de treinen van de Elizabeth Line, die vanaf 2023 ook tussen Liverpool Street Station en Paddington Station rijdt. Zie https://lcc.org.uk/news/new-connections-for-cycles-on-trains. Of er in de praktijk voldoende plek voor fietsen in deze treinen is, zal de tijd moeten leren.

Buiten Londen om
Wie vanaf de kust tusen Dover en Weymouth naar Dover wil, kan ook buiten Londen om reizen. Ga dan via Brighton en Eastbourne naar Ashford en stap daar over op een trein naar Dover. Sneller is het niet, maar wel goedkoper dan via Londen. Online kan zo'n treinreis geboekt worden door in https://redspottedhanky.com tijdens het boekingsproces op 'amend search' te klikken. Kies dan linksonder onder 'Slower Routes' voor 'Valid only for travel via (changing trains or passing through) Barnham' (zie voorbeeld 2 hieronder).
 
Wie wel via Londen reist, moet op werkdagen rekening houden met beperkingen in de ochtend- en avondspits. In treinen die 's ochtends tussen 7:00 en 10:00 uur in Londen arriveren en in treinen die 's middags en 's avonds tussen 16:00 en 19:00 uur uit Londen vertrekken, mogen meestal geen fietsen meegenomen worden. Een uitzondering hierop zijn intercitytreinen met gereserveerde fietsplekken. Ook rond Brighton zijn er beperkingen voor fietsers tijdens de spitsuren.

Voorbeeld 1
Voorbeeld van het boeken van treinkaartjes en fietsreserveringen (in dit geval van Plymouth naar Harwich).

1. Open https://redspottedhanky.com.

2. Vink rechtsboven one way of return aan en vul stations, datum, gewenste vertrektijd en aantal personen in. In dit voorbeeld van Plymouth naar Harwich International (waar de veerboot naar Hoek van Holland vertrekt). Klik op search.

3.  Je komt nu in het menu van de treinticketverkoper Red Spotted Hanky. Onderaan het scherm verschijnen vertrek- en aankomsttijden, reistijd, aantal keren overstappen en ticketprijzen. Zoek nu een verbinding met weinig overstappen en een gunstig tarief.

4. Klik de blauwe info-symbooltjes achter de treintijden aan om te zien hoeveel overstaptijd je in Londen hebt. De software weet niet dat je een fiets bij je hebt en laat je tussen de Londense stations Paddington en Stratford per metro reizen. Fietsen krijg je echter niet zomaar de metro in. Vanaf Paddington kun je beter dwars door Londen fietsen; en dan niet naar Stratford Station, maar naar het dichterbijgelegen Liverpool Street Station, dat het beginstation is voor de treinen die je moet hebben om in Harwich te komen. (Een overzicht van het Londense railnetwerk vind je hier: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/13/London_Underground_Overground_DLR_Crossrail_map.svg).

5. Om erachter te komen hoe laat je Liverpool Street Station bereikt, klik je rechtsboven op amend search. Klik in het pop-up venster dat nu verschijnt onder het vertrekstation op more options, kies via en vul bijvoorbeeld in: London Liverpool Street. Klik weer op search.

6. Er blijkt nu niks te zijn veranderd; nog steeds gaat de reis vanaf Paddington Station per metro naar Stratford Station. Dat komt waarschijnlijk omdat Liverpool Street behalve een treinstation ook een tussenstation is op de metrolijn die Paddington met Stratford verbind. Helaas heeft de reisplanner geen fietsen-door-Londen-optie. Wel kun je door het kiezen van een ander via-station bereiken dat de software je op Liverpool Street Station op de trein laat stappen. Ook moet je voor de 9 km tussen Paddington en Liverpool Street voldoende tijd hebben om in een veilig tempo te kunnen fietsen. Wil je niet als een fietskoerier dwars door Londen scheuren, zorg dan voor anderhalf uur overstaptijd of koop aparte tickets voor de trajecten voor en na Londen. Reis je niet in het weekend of op een feestdag, hou er dan ook rekening mee dat je in de avondspits (van 16 tot 19 uur) met een fiets niet wordt doorgelaten bij de incheckpoortjes van Londense stations.

7. Klik weer op amend search en more options. Vul bij via nu niet Liverpool Street in, maar Fenchurch Street (dit is een ander kopstation, dat dichtbij Liverpool Street ligt.) Je krijgt nu de tijd om eerst met de metro van Paddington naar Fenchurch Street te gaan en vervolgens naar Liverpool Street te lopen. Die extra tijd heb je nodig om rustig door Londen te fietsen.

8. Worden er geen goedkope tickets getoond? Dan kan het de moeite lonen om op www.splitmyfare.co.uk te kijken of het voordeliger is om de treinreis op te delen in goedkopere stukken.

9. Nu moeten er nog zit- en fietsplaatsen gereserveerd worden. Dat kan weer met Red Spotted Hanky, waar we van stap 3 tot en met 6 al waren. Selecteer de gewenste zitplaats, eventueel in een stiltecoupé en geef onderaan in Bicycle Reservation aan dat je een fiets mee wilt nemen. Klik dan rechts op continue.

10. Vink Self Service Ticket Machine at the station aan en vul het station in waar je de tickets wilt ophalen. Alleen op dit station kun je de bestelde tickets ophalen. (Tickets op laten sturen per post kan alleen in Groot Brittannië. Voor aanvragen uit het buitenland is dit niet mogelijk, ook niet als je een Brits adres van familie of vrienden opgeeft.)

11. Doorloop de resterende schermen en betaal per credit card.

12. Print de boekingsbevestiging uit en neem deze mee op reis. Vergeet vooral niet het confirmation number mee te nemen en dezelfde credit card waarmee je zojuist betaald hebt. Alleen met dit nummer en met deze credit card kunnen de tickets uit de automaat gehaald worden.

Langs de kust tussen Sandown en Shanklin

Voorbeeld 2
Voorbeeld van het vinden van een route buiten Londen om (in dit geval van Weymouth naar Dover). Anders dan in het voorbeeld hierboven, hebben de treinen in dit gebied geen reserveerbare fietsplaatsen. Fietsen kunnen wel gratis mee, al is er vaak maar weinig plek voor: soms maar 2 fietsen per trein.

Op het eerste gezicht is dit een prijzige rit. Wie simpelweg 'from Weymouth to Dover' invult, krijgt alleen de snelste reismogelijkheden te zien (circa 5 à 5:30 uur) met een overstap in Londen. Het tarief schommelt dan tussen de ₤ 94 en € 115.

Het makkelijkst is een overstap tussen de Londense stations Waterloo en Waterloo East. Gek genoeg kost de rit Weymouth - Londen Waterloo minimaal ₤ 24,90 en de rit Londen Waterloo East - Dover minimaal ₤ 14,50, bij elkaar ₤ 39,40. De hele rit van Weymouth naar Dover kost dan € 94. Voor de pakweg 50 meter die je moet lopen tussen Waterloo en Waterloo East wordt dus nog eens ₤ 54,60 extra gerekend!

Wie bekend is met Harry Potter, weet dat de Zweinsteinexpress vertrekt van spoor 9 3/4 , dat alleen is te vinden als je dwars door het hek tussen spoor 9 en 10 loopt. Iets soortgelijks kent de Britse tarievenzoeker https://redspottedhanky.com. Na het invullen van het begin- en eindstation en het starten van de zoekopdracht is voor dreuzels met een goede leesbril rechtsboven de optie amend search zichtbaar (zie ook voorbeeld 1 hierboven). Wie hierop klikt, tovert extra mogelijkheden tevoorschijn, waarvan de onderste toegang geeft tot een van de best bewaarde geheimen van het Britse spoorwegnet. Vink valid only for travel via (changing trains or passing through) Barnham aan en klik vervolgens op search. Nu blijkt dat je voor slechts ₤ 29,80 (voor 60 pence extra ook in de spitsuren!) van Weymouth naar Dover kunt boemelen en helemaal niet via Londen hoeft te reizen. Wel moet je viermaal overstappen en duurt de reis  een dik uur langer.

Ook dit tarief is niet zonder witchcraft and wizardry. Koop je in Weymouth een ticket naar Chichester, dat nog vóór Barnham ligt, dan kost dat minstens ₤ 40. Naar Barnham zelf kost nog enkele ponden meer.

Kies je als eindbestemming Brighton, weer een stukje verder, dan betaal je slechts ₤ 29,80 (als je dus via Barnham reist).

En als je dan nog een heel stuk verder reist naar Dover, wordt dit bedrag niet hoger!